Η Διεπιστημονική ομάδα της «Άνοιξης» εφαρμόζει ολιστική μέθοδο παρέμβασης. Κατέχει πιστοποιήσεις και εκπαιδεύσεις και χρησιμοποιεί κατά περίπτωση τα παρακάτω θεραπευτικά μοντέλα.
DIR-Floortime
Βασική θεωρητική αρχή του μοντέλου είναι πως τα συμπτώματα που παρατηρούνται στις Διαταραχές Αυτιστικού φάσματος είναι αποτέλεσμα μίας βασικής αδυναμίας των παιδιών αυτών να συνδέσουν τα αισθητηριακά ερεθίσματα που λαμβάνονται από το περιβάλλον, με συναισθήματα και στην συνέχεια με συμπεριφορικές αντιδράσεις
Το συγκεκριμένο θεραπευτικό μοντέλο επιδιώκει να δώσει την ευκαιρία στο παιδί που ανήκει στις διαταραχές του αυτιστικού φάσματος, να βιώσει ευχάριστα συναισθήματα μέσα από την αλληλεπίδραση του με το κοινωνικό περιβάλλον χτίζοντας πάνω στα ενδιαφέροντά του. Η αλληλεπίδραση αυτή οδηγεί σε συναισθηματικά λειτουργική συμπεριφορά, η οποία με την σειρά της οδηγεί σε λειτουργική επικοινωνία, αίσθηση του εαυτού, συμβολική ικανότητα και ανώτερες γνωστικές διεργασίες.
Παρόλο που η παρέμβαση περιλαμβάνει ένα σημαντικό εκπαιδευτικό κομμάτι που δουλεύει συγκεκριμένες δεξιότητες όπως προγράμματα σαν αυτά της Εφαρμοσμένης Ανάλυσης της Συμπεριφοράς, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στο να καταφέρει ο γονιός και ο θεραπευτής να εμπλέξει το παιδί σε έναν κύκλο αλληλεπιδράσεων βασισμένες στο παιχνίδι και την διασκέδαση.
Sensory Intergration ( αισθητηριακή ολοκλήρωση)
Η αισθητηριακή ολοκλήρωση είναι η ικανότητα του εγκεφάλου να οργανώνει αισθητηριακές πληροφορίες για να τις χρησιμοποιεί με αποτελεσματικό τρόπο (Ayres, 1972). Ο εγκέφαλος διαλέγει, ενισχύει, εμποδίζει, συγκρίνει και συσχετίζει αισθητηριακές πληροφορίες με έναν ευέλικτο και συνεχή μεταβλητό τρόπο , με σκοπό τη χρήση τους για τη ανάπτυξη και την εκτέλεση εγκεφαλικών λειτουργιών.
Η ανεπαρκής οργάνωση αισθητηριακής εισροής καταλήγει σε δυσλειτουργία αισθητηριακής ολοκλήρωσης, η οποία επηρεάζει την ικανότητα για μάθηση, την ικανότητα αντιμετώπισης άγχους, κινητική και κοινωνική συμπεριφορά, συναισθηματική ωριμότητα, εργασία και παιχνίδι.
Το συγκεκριμένο θεραπευτικό πρόγραμμα απευθύνεται σε παιδιά που παρουσιάζουν
- Μαθησιακές δυσκολίες
- Διαταραχές συμπεριφοράς
- Υπερκινητικότητα – Διάσπαση Προσοχής
- Διαταραχές αυτιστικού φάσματος
- Αγχώδης διαταραχή και ψυχολογική πίεση
- Νοητική στέρηση
- Δυσλειτουργίες ρύθμισης
- Διάφοροι τύποι δυσλειτουργιών Αισθητηριακής Ολοκλήρωσης
Η θεραπεία γίνεται με τη χρήση εξειδικευμένου θεραπευτικού υλικού και σύμφωνα με τον στόχο που εξυπηρετεί κάθε φορά. Το υλικό περιλαμβάνει μπάλες, στρώματα, κούνιες, υλικά απτικού ερεθισμού και γενικότερα, εξοπλισμό που αναφέρεται σε όλα τα αισθητηριακά συστήματα.
Intensive Interaction (Εντατική αλληλεπίδραση)
Η συγκεκριμένη προσέγγιση αφορά κατά κύριο λόγο παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές και άτομα με σοβαρές γενικές μαθησιακές δυσκολίες, με μη λεκτική επικοινωνία. Απευθύνεται, σε παιδιά τα οποία βρίσκονται σε ένα πρώιμο στάδιο της επικοινωνιακής τους ανάπτυξης και δεν έχουν αναπτύξει ομιλία.
Η εντατική αλληλεπίδραση βασίζεται στις αρχές της επικοινωνίας μεταξύ του βρέφους και της μητέρας του. Δεν είναι αναγκαία η χρήση κάποιου εξειδικευμένου υλικού ή κάποιου απτού ενισχυτή, παρά μόνο η παρουσία και συνύπαρξη του θεραπευτή και του παιδιού.
Στις συνεδρίες εντατικής αλληλεπίδρασης το παιδί κατευθύνει τον θεραπευτή, ο οποίος ανταποκρίνεται στα ερεθίσματα του παιδιού και αναπτύσσει το περιεχόμενο των δραστηριοτήτων. Η κατανόηση και εφαρμογή των μη λεκτικών στοιχείων της επικοινωνίας κατακτώνται σταδιακά και αβίαστα από το παιδί μέσα σε ένα διασκεδαστικό και χαλαρωτικό πλαίσιο.
TEACCH(Treatment and Education of Autistic and related Communication Handicapped Children)
Το TEACCH είναι ένα εκπαιδευτικό μοντέλο που απευθύνεται σε παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Ο συγκεκριμένος τρόπος εκπαίδευσης βασίζεται σε 2 κεντρικούς άξονες: τη δομημένη εκπαίδευση και την ενίσχυση των δεξιοτήτων του κάθε παιδιού.
Η δομημένη εκπαίδευση πραγματοποιείται σε 4 επίπεδα, που επεξηγούνται παρακάτω:
- Φυσική οργάνωση: ο χώρος και τα υλικά οργανώνονται με σαφή όρια. Δημιουργούνται χώροι στους οποίους είναι μειωμένα τα ερεθίσματα διάσπασης της προσοχής
- Καθημερινό Πρόγραμμα: χρησιμοποιούνται οπτικά βοηθήματα (π.χ. εικόνες, αντικείμενα) που δείχνουν τι θα συμβεί και πότε. Το άτομο με αυτισμό μπορεί να προβλέπει τις επόμενες δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να μειώνεται το άγχος του.
- Σύστημα Εργασίας: βοηθά το παιδί να γνωρίζει τι δραστηριότητες θα κάνει, πόση εργασία θα κάνει, πότε τελειώνει η εργασία και τι θα συμβεί μετά. Προάγει την ανεξαρτησία του ατόμου και την γενίκευση των δεξιοτήτων σε άλλα περιβάλλοντα.
- Οπτική δομή: τα υλικά τοποθετούνται σε ξεχωριστά κουτιά και οι οδηγίες δίνονται οπτικά, ώστε το παιδί να κατανοεί τι αναμένεται από αυτό. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να υπάρχει οπτική σαφήνεια με τη χρήση ετικετών ή/και με τη χρήση χρωματικής κωδικοποίησης.
Η δομημένη διδασκαλία που προάγει η μέθοδος TEACCH βοηθά το άτομο με αυτισμό να κατανοεί καλύτερα, μειώνει το άγχος του, αποσκοπεί στην ανεξαρτησία του, διευκολύνει τη μάθηση και διαχειρίζεται επαρκώς τα προβλήματα της συμπεριφοράς του.
ABA – Lovaas (Applied Behavioural Analysis)) “Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς”
Το συγκεκριμένο θεραπευτικό μοντέλο αποτελεί μία πρώιμη εντατική παρέμβαση σε παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Από αυστηρά ατομικό, αρχικά, το πρόγραμμα στοχεύει στη γενίκευση των γνώσεων με τη βοήθεια των γονέων.
Η εφαρμοσμένη ανάλυση της συμπεριφοράς βασίζεται στις γενικές αρχές του συμπεριφορισμού, όπου θεωρεί ότι η συμπεριφορά μας οφείλεται στη μάθηση. Στα πλαισια της εκπαιδευσης χρησιμοποιεί την επιβράβευση για την επιθυμητή συμπεριφορά και για τη μη επιθυμητή συμπεριφορά, όχι την τιμωρία αλλά την αγνόηση.
Social Stories (Κοινωνικές Ιστορίες)
Είναι μία μέθοδος διδασκαλίας και ενίσχυσης των κοινωνικών δεξιοτήτων σε παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές . Πρόκειται για εξατομικευμένα κείμενα που προσφέρουν στο άτομο ακριβείς πληροφορίες για καταστάσεις και δεξιότητες της καθημερινής ζωής. Οι Κοινωνικές Ιστορίες περιέχουν οπτικοποιημένο υλικό, για τη διευκόλυνση της κατανόησης του από το παιδί στο οποίο απευθύνεται.
PECS (Pictures-Exchange-Communication-System)
Το PECS είναι ένα πρόγραμμα εναλλακτικής επικοινωνίας, όπου παιδιά με μειωμένη ή καθόλου παραγωγή λόγου μαθαίνουν να επικοινωνούν τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους μέσω ανταλλαγής εικόνων και συμβόλων.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα βασίζεται σε εικόνες, γεγονός το οποίο το καθιστά ιδιαίτερα λειτουργικό για παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές (ή παρεμφερείς διαταραχές), αφού τα οπτικά ερεθίσματα λειτουργούν καλύτερα από άλλου είδους ερεθίσματα.
Ο βασικός στόχος του PECS είναι η έναρξη επικοινωνίας από την πλευρά του παιδιού, ενώ απώτερος στόχος είναι η παραγωγή λειτουργικού λόγου.
MAKATON
Το Makaton είναι ένα πρόγραμμα επικοινωνίας το οποίο καλλιεργεί επικοινωνιακές και λεκτικές δεξιότητες σε παιδιά με αναπτυξιακές διαταραχές.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα βασίζεται στο συνδυασμό προφορικού λόγου, γραπτών συμβόλων (εικόνες, προτάσεις) και νοημάτων.
Στόχος του προγράμματος είναι η απόκτηση επικοινωνιακών δεξιοτήτων.
Sherborne (Κινησιοπαιδαγωγική μέθοδος)
Η προσέγγιση αυτή βασίζεται στη φιλοσοφία και θεωρία γύρω από την ανθρώπινη κίνηση και εφαρμόζεται σε ανθρώπους όλων των ηλικιών που αντιμετωπίζουν διαφορετικών ειδών δυσκολίες.
Η μέθοδος Sherborne δίνει ίση έμφαση στην ανάπτυξη των σωματικών ικανοτήτων όσο και στην ανάπτυξη της ικανότητας δημιουργίας θετικών σχέσεων με άλλους μέσω κοινών κινητικών εμπειριών. Η ανάπτυξη της εμπιστοσύνης στον εαυτό μας και τους άλλους και η δημιουργική έκφραση του εαυτού είναι θεμελιώδεις ιδέες αυτής της κινητικής προσέγγισης. Έτσι, διαμορφώνονται δύο ειδών βασικοί στόχοι: η επίγνωση του εαυτού και η επίγνωση των άλλων
Η Εικονογραφική Μέθοδος
Η Εικονογραφική Μέθοδος “Δ. Μαυρομμάτη” προσφέρει στους μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες-δυσλεξία τη δυνατότητα να απομνημονεύσουν εύκολα, γρήγορα, χωρίς πολλές επαναλήψεις και εργασίες την ορθογραφία των λέξεων. Σύμφωνα με τις αρχές της τα δύσκολα γράμματα κάθε λέξης έχουν μετατραπεί σε γραμμικά σχέδια μιας σύνθεσης που αποτελεί την εικονογραφική αναπαράσταση της μορφολογίας και της σημασίας της.
Τα παιδιά που δεν δυσκολεύονται να θυμούνται εικόνες συγκρατούν εύκολα στη μνήμη τους την παρουσία των εικονογραφημάτων, κι αυτά με τη σειρά τους θυμίζουν τα συγκεκριμένα γράμματα και συνεπώς και την ορθογραφία της λέξης.